Gupik

Gupik pawie oczko (Poecilia reticulata)

Ryba zgodna i towarzyska, nalerzy trzymać więcej osobników szczególnie ozdobne są samce, które w racjonalnej hodowli umieszcza sie razem w dużej liczbie, w obszernych akwariach.Samce poszczególnych linii hodowlanych trzyma się osobno od siebie, w mniejszej liczbie i w mniejszych akwariach. Ubarwienie formy dzikiej jest dość niepozorne i prawie już nie spotykane w akwariach. W akwariach wyhodowano szereg form (standardów) różniących się bardzo znacznie kształtem płetw samców orac ubarwieniem. Samce są z reguły bardzo kolorowe, wielobarwne, w najrozmaitsze wzory. Wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec smuklejszy i znacznie mniejszy, o niepowtarzalnym układzie różnokolorowych plam. Ma wydłużone płetwy grzbietową i ogonową. Samice są oliwkowo-szare, z beczułkowatym brzuchem (dojrzałe płciowo samice mają w okolicy płetwy odbytowej tzw. "plamę brzemienną") i zaokrągloną płetwą odbytową. Samce odmian hodowlanych mają np. rozwiniętą płetwę ogonową (wyróżnia się wiele standardów płetw ogonowych gupika). Istnieje wiele odmian zróżnicowanych pod względem barwy i kształtu płetw. Dzikie, wyjściowe formy gupika w akwarystyce niemal niespotykane, hodowane jednak nadal przez wyspecjalizowanych akwarystów, ceniących formy naturalne, genetycznie czyste.

Rodzina

Piekniczkowate

Pochodzenie

Część Ameryki Południowej położoną na północ od Amazonki wraz z częścią wysp Antylskich. Najdalej na północ gatunek ten sięga do Wysp Dziewiczych, notowany był poza tym na wyspie Barbados i Trynidad.

Długość

Samica do 6 cm, samiec do 3-4 cm.

Odżywianie

Żywią się różnorodnym pokarmem, w zależności od zajmowanego środowiska: drobnym zooplanktonem (pierwotniaki, wrotki), skąposzczetami, owadami (zwłaszcza larwy muchówek) i glonami.

Woda

Optymalna temperatura to 20-23°C. Rasowe odmiany potrzebują wyższej nawet do 27°C.

Warunki hodowlane

Ryba ta nie wymaga dużego akwarium, uchodzi za łatwą w hodowli, jednak w przypadku odmian hodowlanych zalecana jest jedynie doświadczonym akwarystom. Jej hodowla wymaga czasu, cierpliwości oraz znajomości zasad dziedziczenia. Minimalna zalecana pojemność zbiornika to ok. 25 litrów dla jednego samca i trzech samic, przy gęstej obsadzie roślinności. Niektórzy hodowcy sugerują nawet, że w akwariach hodowlanych, na czas rozrodu, należy zapewnić 15 litrów dla jednego samca i dwóch samic. Młode po urodzeniu są odławiane do większego zbiornika. Optymalna temperatura to 20-23°C (pH ok. 7), rasowe odmiany są bardziej wrażliwe i wymagają wyższej temperatury (nawet do 27 °C). Zalecana twardość wody to >11°N, a pH 6,5-8. Woda powinna zawierać dodatek niewielkiej ilości soli akwarystycznej, która zabija pierwotniaki oraz reguluje przemianę materii ryb. Pokarm: Gupik jest rybą wszystkożerną. Chętnie spożywa każdy rodzaj pokarmu, musi być jednak karmiony w sposób urozmaicony. Monotonna dieta (szczególnie oparta na sztucznym pokarmie) jest dla gupików szkodliwa. Uwielbia polować na żywe larwy komarów: ochotka i wodzień , mniejsze żywe dafnie, również na narybek. Mrożone serce wołowe, mrożona ochotka i mrożony wodzień. Pokarmy płatkowe roślinne i suszone dafnie. Można również podawać zmrożone i posiekane dżdżownice.Do prawidłowego rozwoju wymagają również pokarmu roślinnego (glony). Można też podawać rozdrobnione liście szpinaku i sałaty, oraz rozmoczone płatki owsiane i kaszę mannę. Należy starannie dobrać obsadę akwarium, w którym hodowane są gupiki. Długie i kolorowe płetwy samców mogą stać się łupem ryb (takich jak brzanka sumatrzańska), lubiących "podgryzać" płetwy innym osobnikom. Ważny jest też właściwy dobór proporcji płci gupików. Samce niemal cały swój czas dzielą pomiędzy odżywianie się i ściganie samic w celu zapłodnienia. Stąd też należy zadbać, aby na jednego samca przypadały co najmniej dwie lub trzy samice. W przeciwnym wypadku samice będą stale zestresowane i wyczerpane ciągłymi zalotami.

Rozmnażanie

Gupiki są rybami jajożyworodnymi, samice nie składają ikry, lecz rodzą w pełni ukształtowane młode, gotowe do samodzielnego życia. Do rozmnażania odpowiednia jest temperatura wody ok. 22 °C. Przy prawidłowych parametrach wody, rozmnażanie tego gatunku nie sprawia żadnych kłopotów. Zapłodnienie ma charakter wewnętrzny, samiec dokonuje go za pomocą płetwy odbytowej przekształconej w gonopodium. Ciąża trwa około 22-26 dni. Tuż przed samym porodem dobrze jest umieścić samicę w specjalnym kotniku akwarystycznym (zanurzanej w zbiorniku plastikowej klatce). W ten sposób narybek zostanie uchroniony przed zjedzeniem przez matkę lub starsze osobniki (kotnik nie jest niezbędny, jeśli w akwarium jest bardzo dużo roślin i mało ryb, ale i tak nawet wówczas trzeba się liczyć ze stratą dużej części młodych gupików). Poród trwa zwykle kilka godzin. Liczba małych rybek zależy od wzrostu, wymiarów i warunków życia samicy. Jest ich od kilku do nawet kilkudziesięciu. Małe rybki należy karmić specjalnym pokarmem pyłowym dostępnym w sklepach akwarystycznych. Na pierwsze kilka dni wystarczyć jednak może gotowane i roztarte żółtko jaja kurzego.Samica gotowa jest do kolejnego zapłodnienia już w kilka godzin po porodzie. Jeżeli do zbliżenia nie dojdzie, może użyć spermy tego samego samca, którą jest w stanie magazynować. W ten sposób potrafi zajść w ciążę nawet 4 razy z rzędu. Hodowla gupików polega na wybieraniu i krzyżowaniu osobników o najlepszych cechach, takich jak kształt ogona, czy barwa. Ponieważ kojarzy się zwykle osobniki z tej samej hodowli, jest to chów wsobny. W hodowlach akwariowych uzyskiwano też krzyżówki gupika z molinezją. U mieszańca molinezji ostropłetwej i gupika badano czerniaka